Po ogłoszeniu upadłości cały majątek upadłego wchodzi do masy upadłości (wszystkie jego ruchomości i nieruchomości). Następnie są one spieniężane przez syndyka w celu zaspokojenia wierzycieli.
W przypadku sprzedaży nieruchomości sąd na wniosek upadłego może wyodrębnić kwotę potrzebną na wynajem lokalu na okres od 12 do 24 miesięcy. Wysokość tej kwoty zostaje określona postanowieniem sędziego, na które służy zażalenie. Środki te muszą być odpowiednie do zapewnienia potrzeb mieszkaniowych upadłego oraz osób pozostających na jego utrzymaniu. Przez osoby pozostające na jego utrzymaniu rozumie się osoby, z którymi łączą upadłego więzi ekonomiczne, a nie to, czy pozostaje on z kimś w związku małżeńskim i jaki zachodzi między nimi związek pokrewieństwa. Kwota wyznaczona przez sędziego musi odpowiadać wysokością przeciętnemu czynszowi najmu lokalu mieszkalnego w miejscowości, w której zamieszkuje upadły lub miejscowości sąsiedniej. Sędzia bierze pod uwagę jedynie lokal faktycznie zamieszkiwany przez upadłego, a nie każdą nieruchomość, która była jego własnością.
Co bierze sąd pod uwagę przy wyznaczaniu kwoty przeznaczonej na wynajem mieszkania przez upadłego na okres od 12 do 24 miesięcy:
- przeciętną wysokość czynszu najmu lokalu mieszkalnego w miejscowości zamieszkania dłużnika lub sąsiedniej miejscowości,
- potrzeby mieszkaniowe upadłego w tym liczbę osób pozostających na jego utrzymaniu,
- zdolności zarobkowe upadłego,
- sumę uzyskaną ze sprzedaży lokalu mieszkalnego albo domu jednorodzinnego
- opinię syndyka (nie wiąże ona sądu)
Jeżeli fundusze masy upadłości na to pozwalają, a opuszczony przez upadłego lokal mieszkalny albo dom jednorodzinny nie został jeszcze zbyty, sędzia-komisarz może przyznać upadłemu zaliczkę na poczet kwoty przysługującej ze sprzedaży mieszkania.
Czy dłużnik może nie stracić swojej nieruchomości w postępowaniu upadłościowym?
Jeśli zostanie uprawdopodobnione, że w drodze układu z wierzycielami zostaną osiągnięte cele postepowania upadłościowego sędzia może w drodze postanowienia zwołać zgromadzenie wierzycieli, którego celem będzie zawarcie układu. Postanowienie takie sędzia wydaje na wniosek dłużnika. Układ zawarty podczas porozumienia może zostać zawarty jedynie za zgodą dłużnika. Zwołując zgromadzenie wierzycieli sędzia-komisarz może postanowić o wstrzymaniu likwidacji majątku upadłego.
Kiedy dłużnik nie otrzyma żadnych środków ze sprzedaży mieszkania?
Warto pamiętać, że w sytuacji, gdy postępowanie upadłościowe zostanie wszczęte na wniosek wierzyciela, a dłużnik doprowadził do swojej niewypłacalności lub istotnie zwiększył jej stopień umyślnie lub wskutek rażącego niedbalstwa, dłużnik nie otrzyma żadnych środków ze sprzedaży mieszkania.
Sprzedaż nieruchomości przed złożeniem wniosku o upadłość konsumencką.
Nic nie stoi na przeszkodzie, by upadły sprzedał nieruchomość będącą jego własnością na wolnym rynku tuż przed złożeniem wniosku o upadłość, jeśli tylko kwota nie została mocno zaniżona oraz środki te nie zostały rozdysponowane na inne cele niż spłata wierzycieli jak i nie zostały ujęte w majątku dłużnika, wpisanym do wniosku o upadłość. Sędzia również może podważyć ważność darowizny na członka rodziny przekazanej w krótkim okresie przed złożeniem wniosku (12 miesięcy). W sytuacji kiedy małżonkowie zawierają umowę rozdzielności majątkowej w ramach której mieszkanie ma się stać własnością tylko jednego z małżonków, umowa taka jest bezskuteczna w ramach masy upadłości, jeśli została złożona w ciągu dwóch lat przed zgłoszeniem upadłości.
Należy pamiętać, iż niezależnie od przepisów prawa upadłościowego wierzycielowi przysługuje prawo do skorzystania ze skargi pauliańskiej w ciągu pięciu lat od krzywdzącego go rozporządzenia mieniem (art. 527 KC).
Masz pytania? Potrzebujesz wsparcia? Wejdź na www.upadanie.pl i wyślij do nas informacje.
Patrycja Duda
Asystent Syndyka
Lege Advisors Sp. z o.o.