Co robić, kiedy kłopoty finansowe małżeństwa doprowadzą do jego niewypłacalności? Poniżej opisujemy przepisy odpowiadające na postawione pytanie.
Obecnie Prawo upadłościowe nie przewiduje możliwości wspólnego ogłoszenia upadłość konsumenckiej przez małżeństwo. Zatem w standardowej sytuacji, tj. ustawowej wspólności majątkowej (w uproszczeniu współwłasność całego majątku zgromadzonego w trakcie małżeństwa) małżonkowie powinni złożyć do sądu osobne wnioski i dodatkowo zwrócić się o ich łączne rozpoznanie, gdyż w wypadku ogłoszenia upadłości tylko dla jednego z nich, wierzyciele mają prawo zwracać się z roszczeniami z tytułu wspólnych długów do drugiego.
Zgodnie z art. 53 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego rozdzielność majątkowa powstaje z mocy prawa w momencie ogłoszenia upadłości przez jednego z małżonków, co potwierdza art. 124 Prawa upadłościowego. Ten sam przepis Prawa upadłościowego mówi, iż zgromadzony do tego momentu majątek małżonków w całości wejdzie do masy upadłości, a jego podział nie jest możliwy. „Nieupadłegmu” małżonkowi pozostaje w takim przypadku jedynie zgłoszenie wierzytelności (w wysokości połowy wspólnego majątku) w postępowaniu upadłościowym. Warto jednak pamiętać, że taka wierzytelność nie jest uprzywilejowana wobec innych. Jednocześnie, do masy upadłości nie wejdą przedmioty, które służą tylko drugiemu z małżonków do działalności gospodarczej/zawodowej, chyba że nabyto je do wspólnego majątku w ciągu 2 lat przed złożeniem wniosku o upadłość.
Zgodnie z art. 125 Prawa upadłościowego, ustanowienie rozdzielności majątkowej na mocy orzeczenia sądu w ciągu roku od złożenia wniosku jest bezskuteczne wobec masy upadłości, chyba że pozew wniesiono przynajmniej dwa lata wcześniej, niż wniosek o upadłość. Sytuacja wygląda identycznie w przypadku rozwodu, separacji i ubezwłasnowolnienia całkowitego jednego z małżonków.
Art. 126 Prawa upadłościowego rozstrzyga kwestię umów ustanawiających rozdzielność majątkową. Będą one skuteczne wobec masy upadłości tylko wtedy, gdy zostały zawarte co najmniej dwa lata przed złożeniem wniosku o upadłość. Ta sama reguła tyczy się umów ograniczających wspólność majątkową.
Masz pytania? Potrzebujesz wsparcia? Wejdź na www.upadanie.pl i wyślij do nas informacje.
Adam Pasternak
Asystent Syndyka
Lege Advisors Sp. z o.o.